Σε αυτό το ψηφιακό κόσμο, με την υπόσχεση των μοναδικών 3D εμπειριών, έχουμε την τάση να ξεχνάμε οτι για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα είχαμε μόνο μελάνι σε χαρτί. Τώρα σκέφτομαι αυτό το στατικό, κενό μέσο ως πολίτης δεύτερης κατηγορίας αλλά στην πραγματικότητα στα εκατοντάδες χρόνια που γράφουμε και τυπώνουμε, έχουμε καταφέρει την επίτευξη ενός απίστευτου πλούτου γνώσεων και πρακτικών για να αποτυπώσουμε τα δεδομένα στη σελίδα. Ενώ τα διαδραστικά γραφήματα, οι απεικονίσεις δεδομένων και τα infographics είναι πολύ δημοφιλή, αποποιούνται πολλών από τις καλύτερες πρακτικές που έχουμε μάθει.

Μόνο όταν κοιτάξετε πίσω, στην ιστορία των επιτευχθέντων χαρτών και γραφημάτων θα μπορέσετε να κατανοήσετε αυτή την τράπεζα γνώσης και να τη φέρετε μπροστά σε νέα μέσα.

Μερικά από τα πιο διάσημα διαγράμματα και γραφήματα προέκυψαν από την ανάγκη να εξηγήσουμε καλύτερα πυκνούς πίνακες δεδομένων. Ο William Playfair ήταν ένας Σκωτσέζος πολύγλωσσος που έζησε από τα τέλη του 1700 έως τις αρχές του 1800. Μόνος του εισήγαγε στον κόσμο πολλά από τα διαγράμματα και τα γραφήματα που χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα. Στο βιβλίο του του 1786, Commercial and Political Atlas, ο Playfair παρουσίασε το ιστόγραμμα για να δείξει με σαφήνεια την εισαγωγή και την εξαγωγή ποσότητων της Σκωτίας με ένα νέο και οπτικό τρόπο.

Έπειτα, συνέχισε να διαδίδει τo φοβερό γράφημα πίτας στο βιβλίο του του 1801 Statistical Breviary. Η ανάγκη για αυτές τις νέες μορφές διαγραμμάτων και γραφημάτων βγήκε από το εμπόριο, αλλά με την πάροδο του χρόνου, εμφανίστηκαν άλλα και χρησιμοποιήθηκαν για να σωθούν ζωές. Το 1854 ο John Snow δημιουργήθηκε το διάσημο “Cholera Map of London” προσθέτωντας μια μικρή μαύρη γραμμή πάνω από κάθε διεύθυνση όπου αναφερόταν ένα περιστατικό. Με την πάροδο του χρόνου, ήταν καταφανής και η έξαρση του φαινομένου αλλά και η λήψη μέτρων για τον περιορισμό του προβλήματος.

Καθώς περνούσε ο καιρός, οι επαγγελματίες αυτών των νέων χαρτών και γραφημάτων γίναν πιο τολμηροί και πειραματίστηκαν περαιτέρω, ωθώντας το μέσο προς αυτό που γνωρίζουμε σήμερα. Ο André- Michel Guerry ήταν ο πρώτος που δημοσίευσε την ιδέα ενός χάρτη όπου μεμονωμένες περιοχές είχαν διαφορετικά χρώματα με βάση κάποια μεταβλητή. Το 1829 δημιούργησε το πρώτο χωροπληθή χάρτη παίρνοντας περιοχές της Γαλλίας και σκιάζοντάς τις ώστε να εκπροσωπούν τα επίπεδα της εγκληματικότητας. Σήμερα βλέπουμε τέτοιους χάρτες που χρησιμοποιούνται για να δείξουν τις πολιτικές δημοσκοπήσεις περιοχών, ποιοι ψήφισαν ποιους, την κατανομή του πλούτου και πολλές άλλες μεταβλητές που συνδέονται γεωγραφικά. Φαίνεται σαν μια απλή ιδέα αλλά ακόμη και σήμερα, είναι δύσκολο να κατανοηθεί εάν δεν χρησιμοποιηθεί με σύνεση.

Υπάρχουν πολλά εργαλεία που χρειάζεται ένας καλός δημοσιογράφος να κατανοήσει και να συμπεριλάβει στην εργαλειοθήκη τους για την κατασκευή απεικονίσεων. Αντί να μπείτε κατευθείαν στα βαθιά, μια σωστή βάση σε πίνακες και γραφικές παραστάσεις είναι σημαντική. Όλα όσα δημιουργείται πρέπει να προέρχονται από μια σειρά ατομικών διαγραμμάτων και γραφημάτων. Εάν κατέχετε πλήρως τα βασικά, τότε μπορείτε να προχωρήσετε στην κατασκευή πιο σύνθετων απεικονίσεων κατασκευασμένων από αυτές τις βασικές μονάδες.

Δύο από τους πιο βασικούς τύπους γραφήματος είναι τα διαγράμματα στηλών και γραμμών. Ενώ μοιάζουν πολυ στις περιπτώσεις χρήσης τους, μπορούν να διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό ως προς τη σημασία τους. Ας πάρουμε για παράδειγμα, τις πωλήσεις μιας εταιρείας για κάθε μήνα του έτους. Θα είχαμε 12 στήλες που εκπροσωπούν το χρηματικό ποσό που εισχέρχεται στην εταιρεία κάθε μήνα (Figure 13).

Ας εξετάσουμε γιατί το γράφημα θα πρέπει να έχει στήλες και όχι γραμμές. Τα γραφήματα γραμμών είναι ιδανικά για συνεχή δεδομένα. Με τα στοιχεία για τις πωλήσεις προκύπτει το άθροισμα του κάθε μήνα. Άρα εδώ τα δεδομένα δεν είναι συνεχή. Σύμφωνα με τις στήλες, γνωρίζουμε ότι τον Ιανουάριο, η εταιρεία έβγαλε $100 και το Φεβρουάριο $120. Αν είχαμε κάνει ένα γράφημα γραμμής, θα εξακολουθούσαν να απεικονίζονται τα $100 και τα $120 έσοδα στην 1η ημέρα κάθε μήνα αλλά με το γράφημα γραμμής εκτιμούμε ότι στη 15η μέρα του κάθε μήνα θα φαίνεται ότι η εταιρεία έβγαλε $110, το οποίο δεν είναι αλήθεια. Οι στήλες χρησιμοποιούνται για διακριτές μονάδες μέτρησης ενώ οι γραμμές χρησιμεύουν στην περίπτωση μια συνεχούς τιμής, όπως η θερμοκρασία.

Μπορούμε να δούμε ότι στις 8:00 η θερμοκρασία ήταν 20C και στις 9:00 22C. Αν κοιτάξουμε τη γραμμή για να μαντέψουμε τη θερμοκρασία στις 8:30 θα λέγαμε 21C, το οποίο αποτελεί μια σωστή εκτίμηση καθώς η θερμοκρασία είναι συνεχής και κάθε στοιχείο δεν είναι το άθροισμα άλλων τιμών. Αντίθετα, αντιπροσωπεύει είτε την ακριβή τιμή εκείνη τη δεδομένη στιγμή είτε μια εκτίμηση μεταξύ των δύο ακριβών μετρήσεων.

Τόσο οι στήλες όσο και οι γραμμές έχουν μια σωρευμένη διακύμανση (Figure 16). Αυτή είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο αφήγησης που μπορεί να λειτουργήσει με διάφορους τρόπους. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, μια εταιρεία που εκτείνεται σε 3 τοποθεσίες.

Για κάθε μήνα έχουμε 3 στήλες, μια για κάθε ένα από τα καταστημάτα - 36 συνολικά για το έτος. Όταν τις τοποθετούμε τη μια δίπλα στην άλλη (Figure 15), μπορούμε γρήγορα να δούμε ποιο μήνα ποιο κατάστημα κέρδιζε περισσότερο. Αυτό είναι μία μόνο ενδιαφέρουσα και έγκυρη πληροφορία αλλά υπάρχει και κάτι άλλο κρυμμένο μέσα στα ίδια δεδομένα. Αν στοιβάξουμε τις στήλες έτσι ώστε να έχουμε μόνο μία για κάθε μήνα, έχουμε χάσει πλέον την ικανότητα να δούμε εύκολα ποιο κατάστημα ήταν το πιο κερδοφόρο αλλά τώρα μπορούμε να δούμε ποιους μήνες ήταν οι πιο κερδοφόροι για την εταιρεία, σα σύνολο.

Και τα δύο γραφήματα είναι έγκυρες απεικονίσεις των ίδιων πληροφοριών αλλά αποτελούν δύο διαφορετικές ιστορίες όπου χρησιμοποιήθηκαν τα ίδια αρχικά δεδομένα. Ως δημοσιογράφοι, το πιο σημαντικό κομμάτι της εργασίας με τα δεδομένα είναι ότι μπορείτε να επιλέξετε πρώτα την ιστορία που σας ενδιαφέρει: είναι ο μήνας που είναι πιο κερδοφόρος για τις επιχειρήσεις ή είναι το ποιο κατάστημα αποτελεί τη ναυαρχίδα της επιχείρησης; Αυτό είναι ένα απλό παράδειγμα αλλά είναι πραγματικά το κέντρο της δημοσιογραφίας δεδομένων – το να κάνετε τη σωστή ερώτηση πριν πάτε πολύ μακρυά. Η ιστορία θα καθοδηγήσει την επιλογή της απεικόνισης.

Το διάγραμμα στηλών και το διάγραμμα γραμμής είναι πραγματικά η πηγή εσόδων του κάθε δημοσιογράφου δεδομένων. Από εκεί μπορείτε να επεκταθείτε σε ιστογράμματα, horizon graph, sparklines, διαγράμματα ροής και άλλα, τα οποία όλα έχουν παρόμοιες ιδιότητες και είναι κατάλληλα για ελαφρώς διαφορετικές καταστάσεις –συμπεριλαμβανομένης της ποσότητας των δεδομένων ή των πηγών των δεδομένων και της θέσης του γραφικού μέσα στο κείμενο.

Στη δημοσιογραφία, ένα από τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα στοιχεία σχεδίασης είναι ο χάρτης. Ο χρόνος, η ποσότητα και η γεωγραφία είναι συνήθη στοιχεία σε χάρτες. Εμείς πάντα θέλουμε να γνωρίζουμε τη διαφορά μιας περιοχής σε σχέση με μια άλλη ή το πώς τα δεδομένα ρέουν από τη μία περιοχή στην άλλη. Τα διαγράμματα ροής και oι χωροπληθείς χάρτες είναι πολύ χρήσιμα εργαλεία για το σύνολο των δεξιοτήτων σας όταν ασχολείστε με απεικονίσεις για τη δημοσιογραφία. Το κλειδί είναι να γνωρίζετε πώς να κωδικοποιήσετε σωστά, με τα χρώματα, ένα χάρτη χωρίς να παραποιήσετε ή να παραπλανήσετε τους αναγνώστες. Οι πολιτικοί χάρτες είναι συνήθως κωδικοποιημένοι με χρώματα, χρωματίζοντας είτε όλη την περιοχή είτε καθόλου, ακόμη και αν ένας υποψήφιος κέρδισε μονάχα ένα μέρος της χώρας με 1%. O χρωματισμός δε θα πρέπει να περιλαμβάνει μόνο δύο επιλογές: η διαβάθμιση του χρώματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί με προσοχή. Η κατανόηση των χαρτών αποτελεί ένα μεγάλο μέρος της δημοσιογραφίας. Οι χάρτες εύκολα απαντούν στο ΠΌΤΕ, μια απο τις 5 βασικές ερωτήσεις της δημοσιογραφίας.

Αφού έχετε μάθει τον βασικός τύπος των διαγραμμάτων και των γραφημάτων, μπορείτε να αρχίσετε να φτιάχνετε πιο ελκυστικές απεικονίσεις δεδομένων. Αν δεν καταλαβαίνετε τα βασικά, τότε θα χτίζετε σε λάθος θεμέλια. Με τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνετε πώς να είστε καλοί συγγραφείς – π.χ. να διατηρείτε τις προτάσεις σύντομες, έχοντας πάντα το κοινό στο μυαλό σας και να μην περιπλέκετε υπερβολικά τα πράγματα που πρέπει να μεταδώσετε ώστε να φανείτε έξυπνοι αλλά να μεταδίδετε το νόημα και αυτό που έχει σημασία για τον αναγνώστη – έτσι θα λειτουργήσετε και με τα νέα δεδομένα. Ξεκινώντας απλά είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να πείτε την ιστορία. Αν χρειαστεί, χτίστε την είδηση σιγά σιγά.

Είναι θεμιτό να μην χρησιμοποιήσετε κάθε κομμάτι των δεδομένων στην ιστορία σας. Δεν χρειάζεται να σας ζητηθεί να είστε λακωνικοί, θα πρέπει να είναι ο κανόνας.

— Brian Suda, (optional.is)